Osmanlıca Ahmet Haşim Şiirleri

Ahmed Haşim
Göl Saatleri

Mukaddime

Seyreyledim eşkâl-i hayâtı 
Ben havz-i hayâlin sularında, 
Bir aks-i mülevvendir onunçün 
Arzın bana ahcâr ü nebâtı.

Yeşil sularda büyük inciden çiçekler açar,

Gümüş böcekler okur âba bir neşîde-i hâb

Durur sevâhilin üstünde, bî-heves, bî-tâb,

Güneş ziyâsını içmiş benât-ı hâb u serâb.

(Aruz vezni: Mefâilün / feilâtün / mefâilün / fâilün (fâ’lün)

Öğleden Sonra 

İçer gümüş kıyılardan remide ahular

Ve onların sesi eyler bütün sükutu harab

Eder bu avdeti  durgun sulardan istiğrab

Gürültüsüz ve uzak mai diğer ahular.

Akşam

Susar meşâcir-i pür-şâm içinde bülbül-i âb,

Sular semâ-yi hayâlatı eyler istîâb,

Döner bu sâhil-i nîlî[3]ye gölgeden kuşlar,

Ağızlarında güneşten birer kızıl dür-i nâb.

Batan Ayın Kenarında Satırlar

Bir vurulmuş ilâhı andırıyor

Suda teskin-i zahm eden bu kamer,

Nısf-ı leylin miyah-ı dûrunda

Yıkanır, dinlenir, durur ve güler.

Eli bazan sükût'u ürkütüyor

Ki miyah ellerinde hâbide,

Ediyor bazı kuşları davet,

Ah! O kuşlar ki şimdi bîhareket

Suların ateşinde sallanıyor..!

Zühalî bir cidalin âsarı:

Gizli bir kavs-i bitenâhiden

Oklar indikçe —aksi âlem-i dûr—

O muzi cüsse-i ilâhiden

Suya bir hun-u ateşin akıyor...

Gece Yarısı

Ve ansızın suya etmekle mâh-ı dûr sukut
Miyâh-ı rûhumu andırdı safha-yı tâlâb:
O rûh içinde muzî bir garip nilüfer
Bütün elemlerin üstünde müncelî ter ü tâb...

Gece

Nücûm ü mâhı dökülmüş semânın eşcâra,

Melûl manzaralar şimdi bir gümüşlü sehâb;

Derin sulardaki ecrâmı avlayan kuşlar

Eder havâlî-i pür-nûr-i mâhtâba şitâb...

Karanlıkta Beyaz Kuşlar

Vahşî karaltılardaki sîmîn kuşların

Mer’î miyân-ı sîne-i yeldâda yerleri:

Gûyâ cihân-ı sâyede metrük-i nûr olan

Fecr-âşinâ melikelerin muğber elleri

Koymuş kenâr-ı sahile fağfûr kâseler,      

Mâhın birikmiş orda ziyâ-yî mukattarı…

Kuğular

Suda yorgun, muzî tecelliler

Ediyor bir takarrübü ifşâ:

Kuğular, leyl içinde, sîne-güşâ

Geliyor, gözlerinde mestîler;

Sanki mahmul-i hande keştîler

Ki olunmuş nücûmdan inşâ...

Kuğuların Avdeti

Ölü bir sath-ı âbın üstünde

Ki celî, lerze lerze, dârâtı,

Sihr-âbâd-ı mâha gitmek için

Arıyorlar reh-i semâvâtı..

Mehtapta Leylekler

Kenâr-ı âba dizilmiş, sükûn ile bekler

Füsûn-u mâha dalan pür-hayâl leylekler…

Havâda bir gölü tanzîr eder semâ bu gece

Onun böcekleri gûyâ nücûmdur yekser…

Neden bu âb-ı semâvîde avlananlar yok

Bu haşr-ı nûr-u-hüveynâtı hangi kuşlar yer?

Eder bu hikmete gûyâ ki vakf-ı rûh-u- nazar

Füsûn-u mâha dalan pür-hayâl leylekler…

Seher 

Ağaçların seheri zirvesinde titreşiyor

Tuyûr-ı fâniye-î âlem-î tahayyül ü hâb.

Semâyı kaplayacak, şimdi, gâzeler gibi nûr

Zavallılar kalacaklar esir-i ufk-ı türâb.

Ve onların gözü eyler nücûm-ı fecre itâb 

Ve onların sesi eyler «nihayet»i işrâb…

Kış

Yine kış,

Yine şems-i mesâda, âh, o bakış,

Yine yollarda serseri dolaşan

Âşiyânsız tuyûr-u pür-nâliş…

Tehî kalan ovalar

Sükût eder sanılır mevsimin gumûmiyle;

Harâp olan sarı yollarda kalmamış ne gelen,

Ne giden,

Şimdi yalnız kavâfil-i evrâk

Mütemâdi sürüklenir bir uzak

Ufk-u pür-ıstırâb-ü-nevmîde.

Yine kış, yine kış,

Bütün emelleri bir ağlıyan duman sarmış…

O Belde

Denizlerden
Esen bu ince havâ saçlarınla eğlensin.
Bilsen
Melâl-i hasret ü gurbetle ufk-ı şama bakan
Bu gözlerinle, bu hüznünle sen ne dilbersin!

Ne sen,
Ne ben,
Ne de hüsnünde toplanan bu mesâ,
Ne de âlâm-ı fikre bir mersâ
Olan bu mâi deniz,
Melali anlamayan nesle âşinâ değiliz.
Sana yalnız bir ince tâze kadın
Bana yalnızca eski bir budala
Diyen bugünkü beşer,
Bu sefil iştihâ, bu kirli nazar,
Bulamaz sende, bende bir ma'na,
Ne bu akşamda bir gam-ı Nermin,
Ne de durgun denizde bir muğber
Lerze-ı istitâr ü istiğna

Sen ve ben
Ve deniz
Ve bu akşam ki lerzesiz, sessiz
Topluyor bûy-i rûhunu gûyâ,
Uzak
Ve mai gölgeli bir beldeden cüdâ kalarak
Bu nefy ü hicre müebbed bu yerde mahkûmuz...

O belde?
Durur menâtık-ı dûşize-i tahayyülde;
Mâî bir akşam
Eder üstünde dâimâ ârâm;
Eteklerinde deniz
Döker ervâha bir sükûn-ı menâm.
Kadınlar orda güzel, ince, sâf, leylîdir,
Hepsinin gözlerinde hüznün var
Hepsi hemşiredir veyâhûd yâr;
Dilde tenvîm-i ıstırâbı bilir
Dudaklarındaki giryende bûseler, yâhût,
O gözlerindeki nîlî sükût-ı istifhâm
Onların rûhu, şâm-ı muğberden
Mütekâsif menekşelerdir ki
Mütemâdî sükûn u samtı arar;
Şu'le-i bî-ziya yı hüzn-i kamer
Mültecî sanki sâde ellerine
O kadar nâtüvân ki, ah, onlar,
Onların hüzn-i lâl ü müştereki,
Sonra dalgın mesâ, o hasta deniz
Hepsi benzer o yerde birbirine...

O belde

Hangi bir kıt'a-i muhayyelde?
Hangi bir nehr-i dûr ile mahdûd?
Bir yalan yer midir veya mevcûd,
Fakat bulunmayacak bir melâz-ı hulyâ mı?
Bilmem... Yalnız
Bildiğim  sen ve ben ve mâî deniz
Ve bu akşam ki eyliyor tehzîz
Bende evtâr-ı hüzn ü ilhâmı,
Uzak
Ve mâî gölgeli bir beldeden cüdâ kalarak
Bu nefy ü hicre müebbed bu yerde mahkûmuz...

Son Bahar

Dökerken ufka donuk, kanlı bir ziyâ Eylül,

Ederek zülf-ü târümârâ hulûl

Gizli bir sesle ağlıyan ey bât!

Şimdi göklerde, katre katre, yanan

Necm-i mahmûru bir dakika nihân

Ederek, sonra eyliyen ikât,

Âh, ey bâd-ı hasta, bâd-ı keder….

O kadar nâtüvan ki gizli sesin,

Kendi derdinle kendin ağlarsın,

Sana derdin senin kifâyet eder…

Yaz

Deniz,

Sürüklenir zehebî kumlar üstünde,

Bütün menâzır-ı hüzn-ü gurup ile yalnız;

Yükselen reng-i şâmın altında

Öksürür nâtüvan-ü-nâlende

Hasta bir genç kız…

Bu bahârın kolunda bir erkek

Hüzn-ü sâriye mezc-i rûh ederek

inliyor sessiz.

Sonra… durgun sularda bir yıkanan

Gölge, göklerde nûrunu kırpan

Büyük, derin, nazar-âvâre, mâî bir yıldız…

Yollar

Bir lamba hüzniyle

Kısıldı altın ufuklarda akşamın güneşi;

Söndü göllerde aks-i girye-veşi

Gecenin âvdet-i sükûniyle..

Yollar

Ki gider kimsesiz, tehî, ebedî,

Yollar

Hep birer hatt-ı pür- sükût oldu

Akşamın sîne-i gubânnda.

Onlar

Hangi bir belde-i hayâle gider,

Böyle sessiz ve kimsesiz şimdi?

Meftûr

Ve muhteriz yine bir nefha-i hayâl esiyor;

Bu nefha dalları bîtâb-ü-bî-mecâl uyutur.

Sonra eyler giyâhı nâlende,

Sonra âgûş-u ufk içinde ölür…

Ey kalb!

Seni öldürmesin bir sâye-i şep,

İşte bir dest-i sâhir-ü-mahfî

Sana nûr-u nücûmu indirdi.

Kuruldu işte, mesâfât içinde, lâl-i mesâ

Bütün meâbid-i hiss-ü-meâbid-i hulyâ

Bütün meâbid-i meçhûle-i ümmîd-i beşer…

Gurûp içinde bu eşkâl-i bî-hudûd-u zehep

Zücâc-ı san’at-ü-fikretle yükselirler hep;

Büyük denizlere benzer eteklerinde sükût,

Sükût-u nâmütenâhî, sükût-u nâmahdût,

Sükût-u afv-ü-emel…

Bir el

Derîçelerde bir altın ziyâ yakıp indi,

Aktı âb-ı sükûta yıldızlar

Bütün sular zehebî lerzelerle işlendi.

Tâ öteden,

Şimdi zer gözleriyle tâ öteden,

Gam-ı ervâhı vecde dâ’vet eder

Bütün meâbid-i meçhûle-i ümmîd-i beşer.

Bütün meâbîd-i vecdin soluk ilâheleri

Birer birer iniyor, gözlerinde rü’yâlar;

Dudaklarında ziyâdâr ve muhteriz titrer

Akşamın bûse-i huzû-eseri.

Soluk ve gölgeli sîmâlannda reng-i mesâ

Nakş eder bir teheyyüc-ü rü’yâ:

Biri yorgun semâ-yı lâle bakar,

Biri bir gölge meşy-ü-gâşyile

Miyâh-ı râkideye samt-ü-hâp içinde akar;

Biri bir erganon-u eb’âdı

Dinliyor, gölgelerde ser-bezemîn,

Biri altın göziyle, gûyâ ki,

Sana ey kalb-i müphem-ü-bâkî

“Gel!” diyor.

Lâkin

iniyor

İşte leylin zalâm-ı bîdâdı…

Yollar,

Ah ey kimsesiz giden yollar,

Yolların ey sükût-u hüzn-eseri,

Bugünün inmeden şeb-i kederi,

Meâbid-i emel-ü-histe sönmeden bu ziyâ,

Ölmeden onların ilâheleri,

Âh gitmez mi, kimsesiz, sessiz

Yollar,

Âh gitmez mi hatt-ı sâkitiniz,

Şimdi zer gözleriyle, tâ öteden,

Tâ öteden

Gam-ı ervâhı vecde da’vet eden

Uzak meâbid-i pür-nûr-u vecd-ü-rü’yâya

Ki câ-becâ kapıyor bâb-ı vâ’dini sâye.

Siyah Kuşlar

Gurûb-u-hûn ile perverde-rûh olan kuşlar

Kızıl kamışlara, yâkût âba konmuşlar;

Ufukta bir ser-i maktû’u andıran güneşi

Sükût-u-gamla yemişler ve şimdi doymuşlar.

Tulu-ı Kamer

Dağıldı cevf-i havâlîye bir garîp âvâz:

Gürültüler, asabî sayhalarla, çuşâ-cûş;

Bütün tuyûr-u hafâ gölden ettiler pervâz…

Neden bu korku, neden ansızın bu cûş-u-hurûş?

Ufukta, çenber-i lerzân âba yaslanmış,

Ufukta çünki tecellî-i mâh eder suyu nûş

Yarasalar

Dağılmış hazân-dîde tüller gibi

Uçuşmakta sessizce huffâşeler

Giderler, gelirler… san örmekteler

Nücûm-u kederle zalâm-ı şebi.

Ahmet HAŞİM

(Göl Saatleri, 1337-1921)