ORTAK TÜRK EDEBİYATI DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

3. ORTAK TÜRK EDEBİYATI DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NIN YAPISI

 3.2. ÜNİTE, KONU, KAZANIMLAR VE AÇIKLAMALAR

1. ÜNİTE: TÜRKLERİN ORTAK EDEBÎ MİRASI

 1.1. Sözlü Edebiyat

 1.1.1. Sözlü eserlerin özelliklerini açıklar.

 a. Sözlü Dönem’in özelliklerine değinilir.

 b. Sözlü eserlerin Türk dünyasının ortak edebî mirası olduğu vurgulanır.

 c. Ergenekon Destanı, Manas Destanı, Alpamış Destanı, Oğuznâme, Dede Korkut Hikâyeleri gibi ortak sözlü eserlere ve bu eserlerden alınan örnek metinlere yer verilir.

 1.2. Yazılı Edebiyat

 1.2.1. Eski Türk devletlerine ait ilk yazılı eserlerin özelliklerini açıklar.

 a. Bu eserlerin Türk dünyasının ortak edebî mirası olduğu vurgulanır.

 b. Bilge Kağan, Tonyukuk, Kül Tegin, Barsbek Kağan Yazıtlarına ve bu yazıtlardan alınan örnek metinlere yer verilir.

 1.2.2. İslami Dönem Türk Edebiyatı’na ait eserlerin özelliklerini açıklar.

 a. İslami Dönem Türk Edebiyatı’na ait eserlerin Türk dünyasının ortak edebî mirasıo lduğu vurgulanır.

 b. Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig; Kâşgarlı Mahmut, Dîvânu Lugâti’t-Türk; Edib Ahmed Yükneki, Atebetü’l-Hakâyık; Hoca Ahmed Yesevi, Dîvân-ı Hikmet’e ve bu eserlerden alınan örnek metinlere yer verilir.

 c. Nizâmî-i Gencevi, Yedi Güzel; Kul Ali, Kıssa-i Yûsuf; Mevlânâ Celaleddîn-i Rûmî; Yunus Emre, Divan; Kutb, Hüsrev ü Şirin; Ali Şîr Nevaî, Muhâkemetü’l Lugâteyn; Fuzûlî;Zahireddin Muhammed Babur, Baburnâme; Ebülgazi Bahadır Han, Şecere-i Türk gibi şair/yazar ve eserlere, bu eserlerden alınan örnek metinlere yer verilir.

2. ÜNİTE: MİLLÎ TÜRK EDEBİYATLARI

 2.1. Batı Türkleri Edebiyatı

 2.1.1. Balkan Türkleri edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Bulgaristan Türkleri edebiyatı, Makedonya Türkleri edebiyatı, Kosova Türkleri edebiyatı, Romanya Türkleri edebiyatı ve Batı Trakya Türkleri edebiyatına yer verilir. Edebiyatları temsil eden başlıca isim ve eserlere değinilir, örnek metin verilir.

 2.1.2. Kıbrıs Türkleri edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Kıbrıs Türkleri edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.1.3. Gagavuz edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Gagavuz edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.1.4. Kırım-Tatar edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Kırım-Tatar edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.1.5. Türkiye edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

 a. Türkiye edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

 b. Mehmet Âkif Ersoy, Ömer Seyfettin ve Peyami Safa’nın hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

2.2. İdil-Ural Türkleri Edebiyatı

 2.2.1. Başkurt edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Başkurt edebiyatının başlıca isim ve esrelerine değinilir.

b. Salavat Yulayev, Mecid Gafuri ve Mustay Karim’in hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.2.2. Tatar edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Tatar edebiyatının başlıca isim ve esrelerine değinilir.

b. Abdullah Tukay (Gabdulla Tukay), Alimcan İbrahimov (Galımcan İbrahimov) ve Nakiİ İsanbet (Nekiy İsenbet)’in hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.2.3. Çuvaş edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Çuvaş edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

2.3. Kafkasya Türkleri Edebiyatı

 2.3.1. Azerbaycan edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Azerbaycan edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

b. Mirza Feth Ali Ahundzâde, Samed Vurgun, Hüseyin Câvid ve Bahtiyar Vahapzâde’nin hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.3.2. Karaçay-Balkar (Malkar) edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Karaçay-Balkar (Malkar) edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.3.3. Kumuk edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Kumuk edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.3.4. Nogay edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Nogay edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

2.4. Orta Asya Türkleri Edebiyatı

 2.4.1. Kazak edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Kazak edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

b. Abay İbrahim Kunanbayev (Abay Kunanbayulı), Mağjan Jumabayev ve Muhtar Avezov’un hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.4.2. Karakalpak edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Karakalpak edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

b. Berdak (Berdimurat) Karğabayoğlu’nun hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.4.3. Kırgız edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Kırgız edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

b. Toktogul Satılganov, Alıkul Osmonov ve Cengiz Aytmatov’un hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.4.4. Türkmen edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Türkmen edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

b. Mahtumkulu Firâkî, Berdi Muratoğlu Kerbabayev ve Kayum Tanrıkuliyev’in hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.4.5. Özbek edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Özbek edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

b. Abdulhamid Çolpan, Abdürraûf Fıtrat, Abdullah Kadiri’nin hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

2.4.6. Uygur edebiyatının genel özelliklerini açıklar.

a. Uygur edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir.

b. Bilal Nazım, Abdurrahim Ötkür, Ziya Samedi’nin hayatı, sanat anlayışı ve eserlerine; eserlerinden alınan örnek metinlere yer verilir.

 2.5. Sibirya Türkleri Edebiyatı

 2.5.1. Altay edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Altay edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.5.2. Hakas edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Hakas edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.5.3. Tıva (Tuva) edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Tıva (Tuva) edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.

 2.5.4. Yakut (Saha) edebiyatının genel özelliklerini açıklar. Yakut (Saha) edebiyatının başlıca isim ve eserlerine değinilir, örnek metin verilir.