Translate

Perşembe, Temmuz 08, 2021

15 Yüzyıl Şairi Ahmed Paşa'dan Şiirler

 Ahmed Paşa'nı yandım elinden redifli gazeli:


1 Ey fitnesi çok kavli yalan yandım elinden

   Bir nâz ile bin gönül alan yandım elinden

 

2 Sen şem gibi gayr ile meclisde gülersin

   Ben akıtırım yaş ile kan yandım elinden


3 Ney gibi delindi cigerim aşkın elinden

   Her dem ederim âh ü figân yandım elinden

 

4 Yandı dü cihân âteş-i âhımla ve likin

   Ben senin eyâ şâh-ı cihân yandım elinden

 

5 Şol sundugun âteş midir ey sâki bana kim

   Sen aldın ele câm hemân yandım elinden

 

6 Her hâr ile sen sohbet edersin dün ü gün ben

   Derdin ederim münis-i cân yandım elinden

 

7 Ahmed çeke cevrini ve lûtfun göre agyâr

   Ey şefkati az şâh-ı cihân yandım elinden



Ahmed Paşa'nın en çok nazire yazılan şiirlerinden gönül redifli şiiri:



                                    I

1 Gül yüzünde göreli zülf-i senem-sây gönül

   Kuru sevdâda yeler bî-ser ü pây gönül

2 Demedim mi sana dilaşma ana hay gönül 

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül

 

                                     II


1 Çîn-i zülfünden umar nâfe-i hoş-bûy murâd

   Bu hevâ yoluna yıllarla yeler niteki bâd 

2 Ol dahi sencileyin  etmedi ben hastayı yâd 

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül

                                    

                                      III


1 Bizi hâk etti hevâ yoluna sevdâ nidelim 

   Pây-mâl eyledi bu zülf-i semen-sâ nidelim 

2 Kul edinmezdi güzeller bizi illâ nidelim

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül


                                     VI


1 Felegin nûş ederim nîşini sâgarlar ile

   Dogradı hâr-ı cefâ bagrımı hançerler ile 

2 Baş koşam demez idim ben dahi dil-berler 

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül


                                     V


1 Yarım itten çok uyar ardına agyar dirig 

   Bize yâr olmadı ol şûh-ı sitem-kâr dirig

2 Kıldı bir dil-ber-i her-câyiyi dil-dâr dirig

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül

 

                                     VI


1 Ben demezdim ki hevâ yoluna ser-bâz gelem

   Ney-i aşkınla gamın çengine dem-sâz gelem

2 Derdim aşk kopuzun uşadam vâz gelem

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül


                                    VII


1 Dil dilerken yüzünün vaslını cândan dahi yig

   Bir demin görür iken iki cihândan dahi yig

2 Aktı bir serve dahi âb-ı revândan dahi yig

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül


                                    VIII


1 Dest-i kûtâhıma baş egmedin ey serv-i dırâz

   K’ola şekker lebine tûti-i dil mahrem-i râz 

2 Vâz geldim ben eger gelse bu gönül dahi vâz 

   Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül


                                    IX


1 Ahmed’im kim okunur namım ile nâme-i aşk

   Germdir sözlerimin sûziyle hengâme-i aşk

2 Dil elinden biçiliptir boyuma câme-i aşk



Ahmed Paşa'nın Kerem Kasidesi olarak bilinen kerem redifli kasidesi:

Der Medh-i Sultan Mehmed Han

 

1- Ey muhît-i keremin katresi umman-ı kerem

     Bâg-ı cud ebr-i kefinden dolu bârân-ı kerem

 

2- Matla'-ı subh-ı zafer mihr-i zekâ ebr-i hayâ

    Felek-i izz ü ala dâver-i devrânı kerem ­

 

3- Tâc-bahş-ı ser-i sultân-ı salâtin-i cihân

     Zînet-İ taht ü nigin Hazret-i Sultân-ı kerem

 

4- Zıll-ı Hak Şah Muhammed ki eşigi gögünün

    Kem-terîn ılduzı olur meh-i tâbân-ı kerem

 

5- Ayagı topragıdır cevher-i iksîr-i hayât

    Âsitânı tozudur sürme-i a'yan-ı kerem

 

6- Açılır hulku nesîmiyle güI-i gülşen-i cûd

     Bezenir lutfu zülâliyle gülistân-ı kerem

 

7- Bahr-ı Ahzar ne durur kulzüm-i cûdunda habâb 

     Katre-i feyzi nedir ebr-i dür-efşân-ı kerem

 

8- Bî-kıyâs olalı ihsânların ey hüccet-i cûd

     Kâtî oldu cedel-i hasmını bürhân-ı kerem

 

9- Kefi bir demde nisâr ettigi gencin öşrün

     Haşre dek vezn edemez keffe-i mîzân-ı kerem

 

10- Ne melek-hûy meliksin dem-i lutfun ile

       Kevseri cûd akıtır ravza-ı Rıdvân-ı kerem

 

11- Ne kerâmet kodu Hak zât-ı kerîminde k'olur

       Ayagın bastıgı yer Çeşme-i Hayvân-ı kerem

 

12- Bulmasa nâm-ı şerîfinle şeref nâme-i cûd

       Ebter olaydı kamu defter ü dîvân-ı kerem

 

13- Gün gibi saltanatın topu göge agsa ne tan

       Sana sunuldu bu meydânda çü çevgân-ı kerem

 

14- Bahr-ı cûdun nice şerh ola k'anun reşhasıdır

       Hâsıl-ı kân-ı sehâ mâye-i ummân-ı kerem

 

15- Saltanat hıI'atini kaddine hayyât-ı felek

       Râst biçmese açılmazdı girîbân-ı kerem

 

16- Ne kadar zer var ise dest-i zer-efşânın ile

      Harf-i zer gibi perâkendedir ey kân-ı kerem

 

17- Sîm sûrette sitem şekline yazıldıgıyçin        

       Dagıtırsın anu duşman gıbı ey hân-ı kerem

 

18- Gök tenûrunda kuru kurs okunur mihr ile mâh

       Hân-ı lutfunla firâvân olalı nân-ı kerem

 

19- Kâse-i hırs doyar sofra-İ ihsânından             

       Dest-i in'amın ile âm olalı hân-ı kerem

 

20- Mihr-i cûdun çemen-i Iûtfa zer-efşân olalı

       Gülşen-i dehri bezer nergîs-i bostân-ı kerem

 

21- Bûy-i hulkundan urur müşg gibi dem ki tutar

       Hôş revâhiyle cihân bagını reyhânı kerem

 

22- Ahmed'in gam makası kesdi dilin şem' gibi

       Sana rûşen diyemez hâlini sultân-ı kerem

 

23- Sen Süleymânı ne dille öge bir mûr-ı za'if

       Getire nutka meger lûtfun ile anı kerem

 

24- Husrevâ pâreledi cevr eli sabrım yakasın

       Dest-gîr olsa demidir bana dâmân-ı kerem

 

25- Midhatın bülbülünü gam kafesinde koma kim

       Hayfdır tûtîye zehr ey şekeristân-ı kerem

 

26- Ekremü'l-halksın ey vâsıta-i ıkd-ı kirâm

       Her le’imin sözün işitme budur şân-ı kerem

 

27- Kul hatâ kılsa nola afv-i şehenşâh kanı

       Tutalım iki elim kanda imiş kanı kerem

 

28- Umarım cürmümü gark etmege rahmet suyuna

      Mevc-i ihsânın ile cûş ede ummân-ı kerem

 

29- Bir kara topragım ihyâ-yi memât etmek için

       Yagsa cûdun bulutundan nola nisân-ı kerem

 

30- Nice k’iklim-i mürüvvette geçe hükm-i vefâ

      Nice k'eyvan-ı atâda dura divân-ı kerem

 

31- Nice k’insân ola âlemde âbidü’l-ihsân

       Nice kim ola cihân tâbi-i fermân-ı kerem

 

 32- Dest-i ihsânın ile yapıla bünyâd-ı sehâ

        Pâye ile kadrin yücele eyvân-ı kerem

 

  33- Nice kim Kâ’be müsâfirlerini lûtf-ı ilah

         Rahmet-i hânıa her sâl ede mihmân-ı kerem

 

  34- Iyd-ı ferhundene kurbân ede a’dânı felek

        Sen ahibbân buyur âb-ı sehâ nân-ı kerem

 

   35- Ömr-i hasmın ere târih gib pâyâna

         Nâmını nâme-i ikbâl ede unvân-ı kerem


Ahmed Paşa'nın kerem redifli başka bir kasidesi:


1- Yine ıyd oldu bu gün erdi çü devrân-ı kerem

    Zevk u ayş et yine hurrem olup ey kân-ı kerem

 

2- Dest-i cûdunla senin âm olalı ihsânın

     Kapına geldi umar âb-ı sehâ nân-ı kerem

 

3- Cûdunun katresidır kulzüm-i zehhâr-ı necât

     Lûtfunun zerresidir ebr-i dür-efşân-ı kerem

 

4- Nazar-ı merhametin cevher-i iksîr-i hayât 

    Âsitânın tozudur mihr-i dırahşân-ı kerem

 

5- Yine cûdunla biter verd-i gülistân-ı atâ

     Yine sözünle olur meyve bostân-ı kerem

 

6- Açılır hulkun ile bu gül-i gül-zâr-ı kemâl

    Salınır lûtfun ile yine bu atşân-ı kerem

 

7- Tûtî-i nutkuna lâyık şekeristân-ı makâl

     Bülbül-i tab'ınâ layık bu gülistan-ı kerem

 

8- İlmin ile okunur nusha-i devrân-ı ulûm

    Adlin ile yazılr defter ü divân-ı kerem

 

9- Olmaya zât-ı şerîfin gibi bir cism-i lâtif

     Gelmeye rûh-ı azizin gibi bir kân-ı kerem

 

10- Ya'ni kim Âsaf-ı devrân mu'in-i fuzala

       K'ayagı topragıdır sürme-i a'yân-ı kerem

 

11- Matla' -ı şems-i hayâ mecma'-ı envâr-ı atâ

      Menba-ı cûd u sehâ mâye-i ummân-ı kerem

 

12- Merkez-i sıdk u safâ da'ire-i nokta-i cûd

       Kâti-i hıkd u hased hüccet-i burhân-ı kerem

 

13- Zulmet-i fakrın içinde kalana göster yol

       Matla'ından dogıcak bu meh-i tâbân-ı kerem

 

14- Ne Mesihâ-dem olursan ki dem-i lûtfun ile

       Kevser-i cân akıtır ravza-i Rıdvân-ı kerem

 

15- Yâ dehânında senin için ne kerâmet kodu Hak

       Teşne-i cûda olur Çeşme-i Hayvân-ı kerem

 

 16- Acebâ zât-ı kerîmin ne kerâmet kodu kim

       Basdıgın yerler olur ucdan uca kân-ı kerem

 

17- Bu felek yazmasa nushandan eger nâmesini

       Yanlış olaydı kamu defter ü divân-ı kerem

 

18- Sana biçti yine bir hıl'ati hayyât-ı cihân

       Kim anun dâmeni cûd oldu giribânı kerem

 

19- Bahr-i cûdunda atâ zevrakına yelken urup

       Bâd-ı lûtfunla bu gün gezdirir uş anı kerem

 

20- Ebr-i feyzinden erer her yana bâran-ı sehâ

       Havz-ı cûdundan olur dopdolu kîzân-ı kerem

 

21- Nola gül-zâr ola tab'ım bite medhin gülü kim

       Ebr-i cûdunla yagar çün bana nisân-ı kerem

 

22- Şem-veş bezm-i kemâlinde yanar rişte-i dil

       Nola rüşen der isem medhini sultân-ı kerem

 

23- Kullarız hâlimiz anlatmaya geldik kapıya

       İntizârız ki icâzet vere sultân-ı kerem

 

24- Husrevâ pâdişehâ cûdunu dil şerh edemez

       Gerçi medhinle dolar defter ü divân-ı kerem

 

25- Âsitin-i kerîminden pür olur dâmen-i çarh

       Âsitânında açıldıkça girîbân-ı kerem

 

26- Dür ü gevher saçılır katre-i bârân yerine

       Çünkü cûdun buludundan yaga nisân-ı kerem

 

27- Kimyâ oldu kamu ehl-i sehânın nazarı

       Olalı hak-i derin sürme-i a'yan-ı kerem

 

28- Himmetin haylı sehâ mülküne kıldıkça nüzûl

       Çünkü her gûşe-i haymen ola meydân-ı kerem

 

29- N'için iflâsım ola mûcib-i taklîl-i atâ

       N'için ihlâsım ola bâ'is-i hirmân-ı kerem

 

30- Ne revâdır ki cihân lûtfuna gark olmuş iken

       Kapı kapı dolanam bulamayam nân-ı kerem

 

31- Nice bir gülmeye bu gonca-i gül-zâr-ı ümid

       Bezenirken dem-i lûtfunla gülistân-ı kerem

 

32- Su batırmaz utanır kendi mürebbâlarını

       Beni n'için batıra gussâya ummân-ı kerem

 

 33- Beni hâr eyleme çün izzeti sen vermiş idin

        Lûtfuna olma perişân ki budur şân-ı kerem

   

 34- Hâric-i merkez ü hadd oldu çü üftâdeligim

        Demidir merhamet et var ise imkân-ı kerem

 

 35- Ne kerem ola ki maglûbb edine anı günâh

        Ne güneh var ki zebûn eyleyemez anı kerem

 

36- Tutmuşuz çünkü hâcâlet yüzüne özr etegin

       Ayb-pûş olsa ba'îd olmaya dâmân-ı kerem

 

37- Âmdır lûtfun eger bizde liyâkat yok ise

       Layık et lûtfun ile lûtfuna ey kân-ı kerem

 

38- Nola ger yâd edesin Ahmed'i bir lûtfun ile

       Gerçi lâyık degilim sana budur şân-ı kerem

 

 39- Ehl-i fazlın bilinir kadri senin kapında

        Hazretin alsa eline yine mizân-ı kerem

 

 40- Şeker-i midhatının tûtîsi çok gerçi şehâ

        Görme her tûtîyi bir ey şekeristân-ı kerem

 

41- Şeref adınla bula nâme-i ikbâl ü atâ

       Cûdun ile yazıla defter ü divân-ı kerem

 

42- Yer ü gök medhin okusun sen otur devlet ile

      Âsumân tahtın ola menzilin eyvân-ı kerem


Kaynak:

AHMED PAŞA DİVANI

Ali Nihat Tarlan Akçağ Yayınevi Ankara 1992


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorumlarınızı bekliyoruz.