Tevfiz, kelimesi "ısmarlama, ihale etme" anlamındadır. Erzurumlu İbrahim Hakkı tevfiz kelimesini bu şiirde; işleri Allah'a havale etmek, yaptığın işlerin sonuçlarını Allah'tan beklemek, Allah'a ısmarlamak, Allah'a ısmarlamak anlamlarında kullanmıştır. Erzurumlu İbrahim Hakkı, Allah'ın bütün işleri güzellikle yaptığını ifade ederek işlerin sonuçları için tevekkül etmeyi tavsiye etmektedir:
TEFVÎZNÂME
Hak şeyleri hayreyler
Zannetme ki gayreyler
Ârif anı seyreyler
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Sen hakka tevekkül kıl
Sabreyle ve râzı ol
Tefvîz it ve rahat bul
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Kalbin ana berk eyle
Takdîrini derk eyle
Tedbîrini terk eyle
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Bil kâdı-i hâcâtı
Terk eyle mürâdatı
Kıl ana münâcâtı
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Bir işi murât itme
Haktan’dır O ret itme
Oldıysa inât itme
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Hakk’ın olıcak işler
Ol hikmetini işler
Boştur gam u teşvîşler
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Hep işleri fâyıkdır
Neylerse muvâfıkdır
Birbirine lâyıkdır
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Dilden gamı dûr eyle
Tefvîz-i umûr eyle
Rabbinle huzûr eyle
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Sen adli zulüm sanma
Sabr it sakın o sanma
Teslîm ol oda yanma
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Dime şu niçün şöyle
Bak sonuna sabr eyle
Yerincedir ol öyle
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Hiç kimseye hor bakma
Sen nefsine yan çıkma
İncitme gönül yıkma
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Mü’min işi reng olmaz
Ârif dili teng olmaz
Âkıl huyu cenk olmaz
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Hoş sabır cemîlimdir
Allah ki vekîlimdir
Takdîr kefîlimdir
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Her dilde anın adı
Her kuladır imdâdı
Her cânda anın adı
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Nâçâr kalacak yerde
Dermân ider ol derde
Nâgah açar ol perde
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Her kuluna her anda
Her anda O bir şânda
Geh kahr u geh ihsânda
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Geh mu’ti vu geh mâni’
Geh Hâfıd u geh Râfi’
Geh Dârr u geh Nâfi’
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Geh abdin ider ârif
Her kalbi O’ dur sârif
Geh eymün u geh hâif
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Geh kalbini boş eyler
Geh aşkına düş eyler
Geh halkını hoş eyler
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Az ye az uyu az iç
Dil gülşenine gel güç
Ten mezbelesinden geç
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Bu nâs ile yorulma
Kalbinden ırâğ olma
Nefsinle dahî kalma
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Geçmişle geri kalma
Hâl ile dahî olma
Müstakbele hem dalma
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Her dem ânı zikreyle
Hayrân-ı Hak ol söyle
Zîrekliği koy şöyle
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Gel hayrete dal bir yol
Koy gafleti hâzır ol
Kendin unut anı bul
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Her sözde nasihat var
Her işte ganimet var
Her nesnede zînet var
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Hep rumuz ve işârettir
Hep ayn-ı inâyettir
Hep gâmız ve bişâretdir
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Bil elsine-i halkı
Öğren edeb u hulki
Eklâm-ı Hak ey Hakkı
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Vallah güzel etmiş
Tallah güzel etmiş
Billah güzel etmiş
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınızı bekliyoruz.