Osmanlı Devleti'nde millet sistemi hangisine neye göre belirlenmiştir ve Osmanlı'da milletlere hangi isimler verilmiştir?
Osmanlı Devleti, din eksenli bir devletti. Bu açıdan Osmanlı toprakları içinde yaşayan milletleri Müslüman veya gayr-i müslim (gayrimüslim) şeklinde kategorize etti. Ancak daha net bir tanımlamayla Osmanlı dört millet (millet-i erbia, millet-i erbaa) kabul etti: Müslüman milleti, Rum milleti, Ermeni milleti ve Yahudi milleti. Müslümanlar Osmanlı'nın hakim nüfusunu oluşturduğu için Müslümanlara millet-i hakime yani hakim millet denildi. Türk, Arap, Arnavut, Boşnak, Berberi, Çerkez, Gürcü, Çeçen ve Abazalar Müslüman olduğu için millet-i hakime içinde değerlendirildi. Gayrimüslim tebada kendi içinde Ermeniler, Rumlar ve Yahudiler olarak ayrıldı. Osmanlı Devleti, bazı milletlere özelliklerine göre ayrıca isimler vermiştir.
Ermeni milleti, millet-i sadıka,
Arnavut kavmi kavm-i dilir-cesur kavim/millet,
Arap milleti ise kavm-i necip-soyu temiz
İran/Fars milleti zeban-ı azbü'l-beyan -hoş dilli, söyleyiş güzellikli
olarak anıldı.
Kahramanlıkları ve ilimdeki maharetleriyle ön planda olan Arnavut asıllı Taşlıcalı Yahya Usul-name adlı eserinde Arnavut asıllı olduğunu şöyle anlatır:
Fakir Arnavud aslıyem gaziyem
O taşlu vilayetlerün baziyem
Şecaat kılıcın çalanlardanum
Şikarını evvel alanlardanum
Kemal ehliyem sanki mah-ı sıyam
Ne var kadrümi bilmez ise avam
İstiklal Marşı şairi Mehmet Akif Ersoy da Arnavut olduğunu şöyle anlatır:
Bunu benden duyunuz, ben ki, evet, Arnavudum
Başka bir şey diyemem.. İşte perişan yurdum.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınızı bekliyoruz.