Hazret ve cenap kelimelerinin yazımı, kullanımı

Bu yazıda “hazret” ve “cenab” kelimesinin Osmanlıca yazılışı, anlamı, Türkçe imlası, kısaltması ve kullanım yerlerini bulabilirsiniz.

Hazret ve cenab kelimelerinin Osmanlıca Nasıl Yazılır?

Hazret	Cenab
(حضرت)	(جناب)

 “Hazret” kelimesinin Osmanlıca ve Arapça yazılışı (ﺣﻀﺮﺕ) şeklindedir. Sözlüklerde Arapça “huzur-hazır bulunmak, yakın olmak”tan geldiği ifade edilen bu kelime, mukaddes kabul edilen kişi veya varlıkların başına getirilerek kullanılır. Bu haliyle "hazır bulunan, maneviyatı ile aramızda olan" anlamlarında kullanımının akidevi tehlike içerebileceğini düşünenler de vardır.

Hazret unvanı Allah için de kullanılır: Hazret-i Allah, Hazret-i Rahman. Bu haliyle cümlede Allah katında, nezdinde, huzurunda gibi anlamlar kazanabilir. Hürmet için kullanılan hazret bütün peygamberlerle kullanılabilir: Hazret-i Musa, Hazret-i İbrahim, Hazret-i Nuh, Hazret-i İsa gibi.

Ön, kurb, pişgah gibi eş anlamları kullanılan kelime Türkçede saygıdeğer, kıymetli, sayın, üstat, zat, bey, efendi, çelebi gibi anlamlara gelir. Saygı ifade etmek, kutsiyet atfetmek için kullanılan “hazret”Farsça isim tamlaması şeklinde kullanılır: Hazret-i Muhammed, Hazret-i Peygamber, Hazret-i Kur’an gibi.

Paşa Hazretleri, Efendi Hazretleri gibi kelime gruplarıyla kullanılan bu kelime, bazen unvan sıfatlığından çıkıp adlaşabilir ve bu haliyle kullanılabilir: Dün gece rüyasında gördüğü Hazreti aramak için yollara düşmüş. Hazret, erkekler arasında senli benli cümlelerde de bir nida, seslenme sözü olabilir. Yine söylenmeyen bir kimseden bahsedilirken bir zamir gibi hazret kullanılır.

Bazen de küçümseme, alay, istihza gibi anlamlar hazrete yüklenebilir: Hazreti bu aralar pek görmek mümkün olmuyor.  Veya saygı anlamını koruyarak hürmet için metinlerde bulunabilir: Paşa Hazretleri bütün aileyi sofrada görmek istiyor.  / Eyüp Sultan Hazretleri idealleri için İstanbul’a kadar geldi.

Hazret nasıl yazılır?

Hazret bir unvan olduğuna göre Ayşe Hanım, Ali Bey, Doktor Veli yazarken büyük harf kullanılıyorsa özel ismin önüne ve sonuna gelen unvan, saygı, rütbe, lakaplar büyük harfler başlar: Hazret-i Allah, Hazret-i Muhammet, Eyüp Sultan Hazretleri gibi. Hazret kelimesinin kısaltması da “Hz.” şeklinde yazılır.

Hazret’in Anlamdaşı Cenap Hazretleri

İsimlere getirilen ancak kutsallık içermeyen majeste, ekselans, bay gibi kelimelerle daha rahat anlaşılabilecek olan “hazret” kelimesinin eş anlamlısı “cenap/cenab”tır.

Cenab da tıpkı hazret gibi tazim, saygı, hürmet için kullanılan bir ifadedir: Cenab-ı Allah, Cenab-ı Resul-i Ekrem, Cenab-ı Peygamber gibi. İfade Allah, Hazret-i Muhammed ve peygamberler, alimler için kullanılan sıfat ve tazim ifadesidir. Hilafet, risalet veya padişahlık gibi makam başlarında kullanılabilir: Cenab-ı Hilafet-penah, Cenab-ı Padişahi.

Tıpkı hazrette olduğu gibi cenap önemli makam ve mevkilerdeki insanlara saygı için kullanılır: Bakan Cenapları, Elçi Cenapları…

Cenap nasıl yazılır?

Hazretle benzer anlam ve görevde kullanılan cenap da benzer şekilde yazılmalıdır: Cenab-ı Allah.

Hazretin cümle içinde kullanımına örnekler:

Alevî: Hazret-i Ali’ye sevgi duyan kişilere denir.

Barnabas İncili: Havari Barnabas’ın Hazret-i İsa Aleyhisselamdan duyup işittiklerini derlediği incile verilen isimdir.

Caferiye: Hazret-i Ali’nin torunu Cafer-i Sadık’a bağlı yaşayan insanların oluşturduğu fırka

Celcelîtiye: Hazret-i Ali Radiyallahu Anhın eseri.

Ehl-i kitab: Hazret-i İsa ve Hazret-i Musa Aleyhisselama inanan Yahudi ve Hıristiyanlar.

Anahtar kelimeler: Hazret ve cenap nedir, ne demektir, sözlükte ne anlama gelir, nasıl yazılır, imlası nasıldır, nasıl kısaltılır, nerelerde kullanılır, doğrusu nedir, hazret osmanlıca yazılışı, hazret osmanlıca nasıl yazılır, osmanlıca imla, hazreti nedir, hazreti ne demek, hazreti nasıl yazılır, hazret osmanlıca yazılışı, hazret osmanlıca nasıl yazılır, osmanlıca imla, hazret kelimesinin türkçe kısaltması nasıl yazılır, hazret ne demek, osmanlica hazret nedir anlami - حضرت osmanlica