Osmanlıca Öğreniyorum: Kolay Osmanlıca Öğrenme Yöntemleri ve Teknikleri (Örnekler ve Metinlerle Osmanlı Türkçesi ve Grameri

 Osmanlı Türkçesi gramerini öğrenmek, Osmanlıca metinleri okumak sanıldığı kadar zor mudur? Kesinlikle değildir. Harflerin/işaretlerin seslerini tanıyan birisi için Osmanlıca’nın mantığını anlamak 5-10 dakikadır. Bunun için kolay Osmanlıca öğrenme yöntemlerini bilmek, Osmanlıca öğrenme tekniklerine göz atmak yeterlidir.

Osmalıca öğreniyorum diyen birisi ilk olarak Arapça ve Farsçadan kelime, yapı ve unsurların Türkçeye geçtiğini ama dedelerinin hiçbir zaman Arapça konuşmadığını, dolayısıyla Osmanlıca’nın Türkçeden başka bir dil olmadığını bilmelidir. Kısaca, şu an kullanılan Türkçe, Osmanlıcanın devamıdır.

Örnekler ve metinlerle pratik ve kolay bir biçimde Osmanlıca konu anlatımı ve okumaya geçmeden önce birkaç konuyu açıklamak gerekir:

Osmanlı Türkçesi, Türkçenin hangi dönemine aittir?

Türkçeyi Doğu, Batı ve Kuzey olmak üzere kabaca üç lehçeye ayırabiliriz. Ana Türkçeden doğrudan ayrılan veya tam olarak ne zaman ayrıldıkları kestirilemeyen Kuzey Türkçesi (Altay, Tuva, Hakas, Yakut), Batı Türkçesi (Göktürk, Oğuz, Anadolu, Osmanlı, Azerbaycan, Türkmen, Gagavuz, Türkiye) ve Doğu Türkçesi (Göktürk-Uygur, Karahanlı, Harezm-Kıpçak, Çağatay, Özbek, Kırım, Kırgız, Kazan) şeklinde detaylandırılabilir. Batı lehçesinin bir kolu olan Osmanlı Türkçesi yazıya geçirilirken Arap orijinli Fars ve Türk takviyeli bir alfabe kullanılmıştır.

Osmanlı Türkçesi’ne ne olmuştur?

Osmanlı Türkçesi ifadesi daha çok Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan (14. Yüzyıl) Türkiye Cumhuryeti’nin kuruluşuna (20. Yüzyıl) kadar olan süreyi anlatmak için kullanılır. Bugün konuşulan Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi’nin mirası ve devamıdır. 1928’deki alfabe değişikliği, öncesinde yazılan metinlerin günümüze taşınmasında aksaklığa neden olmuştur.

Osmanlı Alfabesinin özellikleri nelerdir?

Osmanlı Türkçesi alfabesi 28 harfli Arap alfabesine dayanır. İranlıların bu alfabeye ekledikleri (p, ç ve j) sesleriyle Türkçeye mahsus (n), İranlılara mahsus (g) sesiyle lam+elif harflerinin birleşmesinden oluşan lamelif harflerinin Türkler tarafından eklenmesiyle oluşmuş bir alfabedir.

Harfleri sağdan sola yazılır ve harflerin başta, ortada ve sonda şekilleri farklı olabilir. Türkçede bulunan ünlü harfleri karşılamak için aynı zamanda sessiz bir harfi de karşılayan işaretler/harfler kullanılır.

Osmanlı Türkçesi zor mudur?

Osmanlı Türkçesi, farklı şekillerde okunmaya müsait sesler dışında basit bir bulmacayı çözmek gibidir. Harfler ve karşıladıkları sesler:

Osmanlı Türkçesi öğrenmede birinci kural: Türkçe kelimelerde ünlüler genelde okutucu harflerle gösterilir.

Türkçede yer alan ünlü harfler (a, e, ı, i, u, ü, o, ö), Osmanlı Türkçesinde genelde okutucu harflerle gösterilir:

Okutucu harfler
a	ا	Elif okutucusu
o,ö,u,ü	و	Vav okutucusu
ı,i	ییی	Ye okutucusu
e, a	هه ه	He okutucusu

Metni okumak için harflerin ses karşılıklarını ve Elif okutucusunun sesini sağdan sola yazmak, soldan sağa doğru okumak yeterlidir. “Dal” kelimesinde yer alan “a” ünlüsünü göstermek için Elif okutucusu kullanılır:

Sıra sizde:

Cevaplar: dağ, taş, çam, baş, yaş.

İkinci ders için tıklayınız.