Prof.
Dr. Ali Nihad Tarlan (1898-30 Eylül 1978)
Klasik Türk Edebiyatı sâhasında ilk doktora yapan bilim adamıdır ve metni esas alan edebiyat incelemelerinin de öncüsü olmuştur.Klasik Türk Edebiyatının ilk temel meselesi edisyon-kritik metoduyla oluşturulacak sağlam metin teşkili ve bu metinlerin sistematik analiziydi. Tarlan, Hayâlî Beğ Divanı (İstanbul, 1945), Necati Beğ Divanı (İstanbul, 1963), Ahmed Paşa Divanı (İstanbul, 1966) ve Zâtî Divanı (3 cilt, İstanbul, 1968-1970) adlı yayınları ile metin tamiri ve teşkili konusunda ilk örnekleri vermiştir. Tarlan’ın, bu tür yayınlarından başka, metinleri anlama amacına matuf olmak üzere, Edebî Sanatlara Dâir (İstanbul, 1934, 1964), Divan Edebiyatında Muamma (İstanbul, 1936) ve bazı makalelerinin de yer aldığı Edebiyat Meseleleri (İstanbul, 1981) adlı çalışmaları yayımlanmıştır. Bunların yanı sıra Tarlan, muhtelif antolojilerle, Klasik Türk Edebiyatı türlerine de dikkat çekmiştir. Tarlan’ın Klasik Türk Edebiyatındaki bir diğer önemi de, klasik şerh anlayışının eksikliklerini gidererek geliştirdiği sistematik şerh metodudur. Bu bakış açısını Metinler Şerhine Dâir (İstanbul, 1937) adlı eserinde sergileyen Tarlan Şeyhî Divanını Tedkik (İstanbul, 1943-1936) adlı çalışmasıyla, İranlı şâir Hafız’ın bazı beyitleriyle Şeyhî’nin bazı beyitlerini karşılaştırıp şerh ederek, şerh ve mukayese geleneğinin ilk örneğini vermiş; ayrıca, Fuzûlî Divanının Şerhi (3 cilt, Ankara, 1986) adlı çalışmasıyla da, bu metodun bir esere uygulanmasını gerçekleştirmiştir. Mehmed Çavuşoğlu (15 Ocak 1936-15 Temmuz 1987)’na yaptırdığı doktora tezi olan Necati Bey Divanı’nın Tahlili (İstanbul, 1971) adlı çalışma ile, şerh metodunun yanı sıra, tahlil metodunun da sistematiğini kurmuştur.
Nâmık AÇIKGÖZ, Klasik Türk Edebiyatı Çalışmaları: Metotlar ve Ekoller, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 5, Sayı 9, 2007, 19-46.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınızı bekliyoruz.