Fezleke ve özet arasında çok yakın bir ilişki var. Hatta çoğu bağlamda fezleke, belirli bir tür özet anlamına gelir.
Fezleke ve Özet İlişkisi
Özet (Hülasa, İcmal): Herhangi bir yazı, konuşma, konu veya olayın ana fikirlerini, önemli noktalarını ve temel içeriğini daha kısa ve özlü bir biçimde sunma eylemi veya bu eylemin sonucudur. Geniş bir kavramdır ve birçok alanda kullanılır. Bir makalenin özeti, bir filmin konusu özeti, bir kitabın özeti gibi.
Fezleke: Arapça kökenli bir kelime olup, genellikle hukuki veya idari alandaki detaylı bir rapor, soruşturma veya kararın kısaltılmış, özetlenmiş halini ifade eder. Daha çok, bir durumun veya olayın esas noktalarını ve sonucunu açıklamak üzere hazırlanan, resmi nitelik taşıyan bir "özet" veya "kısaltmadır".
Örneğin:
Bir adli soruşturma sonucunda savcılığa sunulan, olayın detaylarını, delilleri, ifadeleri ve varılan sonucu özetleyen rapora fezleke denir.
Parlamentoda bir milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması için hazırlanan, hakkındaki iddiaları ve delilleri özetleyen belgeye fezleke denir.
Osmanlı bürokrasisinde raporların sonuç kısmı veya tahkikat evrakı için kullanılan özet terimidir.
Temel Fark ve Ortak Yön
Ortak Yön: Her ikisi de bir konunun, olayın veya metnin temel bilgilerini damıtarak, fazla detaya girmeden sunma amacını taşır. Bu yönleriyle birbirlerinin yerine de kullanılabilirler (Türk Dil Kurumu'nun özet tanımında "fezleke" kelimesini de kullanması gibi).
Temel Fark:
Özet daha genel bir terimdir ve her türlü içeriğin kısa versiyonu için kullanılabilir.
Fezleke ise daha spesifik ve teknik bir kullanıma sahiptir. Genellikle hukuki, idari veya resmi süreçlerde, belirli bir tahkikatın veya durumun sonuçlarını özetleyen, resmi bir belge niteliği taşıyan rapordur. Dolayısıyla, her fezleke bir özettir, ancak her özet bir fezleke değildir. Fezleke, özetin daha yapılandırılmış ve hukuki/idari bir bağlamdaki özel bir türüdür diyebiliriz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınızı bekliyoruz.