Bu çalışmada, Osmanlı Türkçesinden ve orijinal metinlerden de hareketle Türk Dili ve Edebiyatı sorularına verilmiştir. Soruların cevapları sayfanın devamındadır.
Türk Dili ve Edebiyatı Soruları
1. Aşağıda halk şairleri ve yüzyıllar gruplandırılmıştır. Sizce bu şairler hangi kritere göre tasnif edilmiştir?
|
1. Grup Halk Şairleri |
|
2. Grup Halk Şairleri |
|
|
|
|
|
Gevheri (17) |
|
Köroğlu (16) |
|
Aşık Ömer (17) |
|
Karacaoğlan (16?-17?) |
|
Seyrani (19) |
|
Kayıkçı Kul Mustafa (17) |
|
Bayburtlu Zihni (19) |
|
Dadaloğlu (19) |
|
Erzurumlu Emrah (19) |
|
Aşık Veysel (20) |
2. Aşağıdaki eser kime aittir ve türü nedir?
3. Aşağıda bir nazım şekline ait ifadeler Osmanlı Türkçesiyle yazılmıştır. Sol tarafta yazan bu ifadeler, sağdaki hangi nazım şekliyle eşleştirilebilir?
|
Kaside |
بهی |
|
Gazel |
هی |
|
Koşma |
بره |
|
Varsağı |
|
|
Semai |
|
|
Rubai |
|
|
Mesnevi |
|
4. Türk edebiyatında beyanname yayınlayan ilk edebi topluluk, bu beyannamesini bir dergide yayınlamıştır. Aşağıda görselde bu beyannamenin başlığı ve derginin ismi yer almaktadır? Bu topluluğun adı ve derginin ismi nedir?
5. Aşağıda Türk edebiyatının ilk edebi beyannamesi Fecr-i Ati Encümen-i Edebi Beyannamesi'nde ismi olan şairler yer almaktadır? Bu şairlerin isimleri nedir?
Cevap Anahtarı
1. İlk grupta yer alan şairler halk şair olmalarına rağmen hem hece hem aruzla şiir yazmışlar ve divan şiirinden etkilenmişlerdir. İkinci grupta yer alan şairler ise hece ölçüsüyle yazmışlar ve divan şiirinin etkilerinden uzakta kalmışlardır.
2. (Eserin orijinalinden alınan bölümde yazan: Ömer'in Çocukluğu-Sekiz Yaşına Kadar) Ömer'in Çocukluğu, Muallim Naci'nin ANI-HATIRA türündeki bir eseridir. Muallim Naci'nin (1850-1893) oğlu Ömer’in sekiz yaşına kadar yaşadığı günleri anlatan bir hatıra kitabı olan Ömer’in Çocukluğu, yaşadığı dönemin Osmanlı toplumunun inanç, gelenek, duyarlılıklarını bir çocuk safiyet ve samimiyetinde anlatır. Edebiyat tarihinde çocuklara yönelik yazılan ilk kitap ve güzel kitaplarından biri olan Ömer’in Çocukluğu; Almanca, Çekçe, Rusça’ya çevrilmiştir. Eser, Sümbüle isimli kitabının içinde yer almaktadır.
3. Tabloda (behey, hey, bre) ifadeleri yazmaktadır. Behey, bre, hey gibi ifadeler aşık tarzı halk edebiyatı ürünü VARSAĞI nazım şeklinde geçmektedir.
|
Kaside |
Behey, be hey |
|
Gazel |
hey |
|
Koşma |
bre |
|
Varsağı |
|
|
Semai |
|
|
Rubai |
|
|
Mesnevi |
|
4. İlk görselde Fecr-i Ati Encümen-i Edebisi Beyannamesi ikinci görselde ise sahife 226 Servet-i Fünun numero 977 yazmaktadır. Beyanname sahife 227’de yer almaktadır. Kısaca Fecriati olarak bilinen topluluk Servet-i Fünunculara (1896-1901) tepki olarak ortaya çıktılar. Servetifünuncuların edebiyatı bırakıp fen ağırlıklı dergi çıkarmalarına itiraz eden Fecr-i Ati Encümen-i Edebi topluluğu, daha iyi bir edebiyat ortama oluşturmak için harekete geçtiler. Faik Ali, Celal Sahir gibi isimlerin başını çektiği grup üyeleri, 1909’da ilk toplantılarını İstanbul-Hilal gazetesi matbaasında yaptılar. Ahmet Haşim’in Sina-yı Emel (Emellerin Şahikası, Zirvesi) topluluğa isim olarak uygun görülmedi ve Geleceğin Şafağı/Yarının Doğuşu anlamlarına gelen Fecr-i Ati topluluğun ismi oldu. İsim üzerinde mutabakat sağlanınca 24 Şubat 1910 tarihinde Servet-i Fünuncuların yayın organı Servet-i Fünun dergisinde Türk edebiyatının ilk edebi beyannamesini kamuoyuyla paylaştılar.
5. Fecr-i Ati Encümen-i Edebisi Beyannamesi'de imzası olan isimler ve metinde ismi geçen şair ve yazarlar:
Fecr-i Ati Encümen-i Edebisi Namına Katib Müfid Ratib
Encümenin A'za-i Hazırası:
Ahmed Samim, Ahmed Haşim, Emin Bülend, Emin Lami', Tahsin Nahid, Celah Sahir (Reis),
Cemil Süleyman, Hamdullah Suphi, Refik Halid, Şahabeddin Süleyman, Abdülhak Hayri, İzzet Melih,
Ali Canib, Ali Süha, Faik Ali, Fazıl Ahmed, Muhammed/Mehmed Behced, Muhammed/Mehmed Rüşdü, Köprülüzade
Mehmed Fuad, Müfid Ratib, Yakup Kadri
