Türkçe Harfler ve IPA Karşılıkları

Uluslararası Fonetik Alfabe (IPA) Kılavuzu

Şiir seslendirme ve doğru telaffuz için idealdir.

Türkçe Harf	IPA Karşılığı	Açıklama / Örnek
a	/a/	kısa “a”, “araba”
â	/aː/	uzun “a”, “kâğıt”
b	/b/	“bal”
c	/dʒ/	“cam”
ç	/tʃ/	“çay”
d	/d/	“demir”
e	/e/	“el”
ê	/eː/	uzun “e”, “te’sir” (nadir)
f	/f/	“fikir”
g	/ɡ/	“gaz”
ğ	/ɰ/ veya /ː/	ön ünlülerde uzatma, arka ünlülerde kaynaşma
h	/h/	“hava”
ı	/ɯ/	kapalı arka ünlü, “ılık”
i	/i/	“ip”
î	/iː/	uzun “i”, “îmân”
j	/ʒ/	“jilet”
k	/k/	“kedi” (ön ünlülerde palatal [c])
l	/l/	“lale” (ön ünlüyle [l̟] olur)
m	/m/	“masa”
n	/n/	“narin”
ñ	/ŋ/	burunsal arka “n”, “inkâr” [iŋkaːr]
o	/o/	“okul”
ö	/ø/	“örnek”
p	/p/	“para”
r	/ɾ/	“arı” (tek vuruşlu r)
s	/s/	“su”
ş	/ʃ/	“şemsiye”
t	/t/	“taş”
u	/u/	“umut”
û	/uː/	uzun “u”, “sûret”
ü	/y/	“üzüm”
v	/v/	“vakit”
y	/j/	“yol”
z	/z/	“zaman”

Ek Notlar ve Açıklamalar

• Uzun Ünlüler (â, î, û): Genellikle Arapça veya Farsça kökenli kelimelerde bulunur. IPA’da bunlar /ː/ uzatma işaretiyle gösterilir (Örn: /aː/).
• Ğ Harfi: Ön ünlülerden sonra uzatma işlevi görür (iğne → /iːne/), arka ünlülerden sonra yumuşak bir geçiş veya uzatma sağlar (dağ → /daː/).
• Vurgu: Türkçe’nin standart biçiminde vurgulu hece genellikle son hecedir, ancak Arapça-Farsça kökenli kelimelerde bu kural değişebilir.
• K ve L'nin Çift Fonemi: /k/ ve /l/ gibi ünsüzler, yanındaki ünlünün kalınlığına/inceliğine göre hafifçe değişebilir (palatalize veya velarize).